Đặc sản Cao Bằng không chỉ nổi tiếng với những sản vật núi rừng dân dã như hạt dẻ, đào, mận, măng khô, mà còn là những món ăn bình dị mà độc đáo của đồng bào dân tộc nơi đây như bánh cuốn, bánh khảo, bánh gai. Trong đó, bánh gai đã trở thành một truyền thống đặc biệt trong văn hóa ẩm thực của Cao Bằng.
Truyền thống bánh gai
Cứ vào dịp rằm tháng bảy hàng năm, người dân Cao Bằng lại cùng nhau làm bánh gai, bánh rợm. Cả bánh gai và bánh rợm đều có nguồn gốc đã từ thời xa xưa, gắn liền với truyền thuyết đánh giặc hào hùng. Vào thời vua Lý Thái Tông, khi giặc Tống xâm lược nước ta, dân tộc ở khu vực tỉnh Cao Bằng đã làm một loại bánh gói trong lá chuối, đem cho các chiến binh mang ra trận. Đó chính là bánh gai. Những chiếc bánh được xâu thành từng cặp, đeo ở bên người cho tiện. Cũng bởi thế mà bánh gai còn có tên tiếng Tày là pẻng tải (có nghĩa là bánh đeo).
Quá trình làm bánh gai
Để làm bánh gai, người ta chuẩn bị gạo nếp, lá bánh gai, đường phên, đỗ xanh và lá chuối. Gạo nếp được ngâm nước trong khoảng một buổi, sau đó xay thành bột. Bột gạo sẽ được lấy ra và để trong một cái túi vải, treo lên khoảng nửa buổi cho nước chảy đi. Khi bột đã mềm mềm và không dính tay, người ta tiến hành làm nhân bánh. Lá gai được hái từ trước và phơi khô, sau đó đun và ninh cho nhừ. Lá gai đã qua xử lý được thái nhỏ cho mịn và trộn với đường phên để tạo thành một hỗn hợp mật sền sệt. Hỗn hợp này sẽ được trộn với bột gạo đã chuẩn bị trước đó.
Hương vị đặc biệt của bánh gai
Bánh gai có màu đen đặc trưng nhờ lá gai và có hương vị thơm ngon. Cách làm của bánh gai khá công phu, từ việc nặn thành từng miếng hình tròn, cho nhân lạc hoặc đỗ xanh vào giữa rồi gói bánh trong lá chuối để hấp. Lớp bánh sau khi hấp sẽ có màu đen nhánh, mềm mượt, dẻo thơm và ăn rất ngon mà không hề ngấy.
Thưởng thức bánh gai
Nếu có dịp lên thăm Cao Bằng vào rằm tháng bảy, đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức những chiếc bánh gai đặc sản nơi đây. Đảm bảo bạn sẽ trải nghiệm được những dư vị đặc biệt của một món ăn dân dã nơi núi rừng phía bắc của Tổ quốc.
Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa